Rozmowy kwalifikacyjne to raczej świat speed-dating niż związków wyrosłych na przyjaźni: siadasz przed obcym człowiekiem, masz kilka minut, aby przekonać go, że właśnie trafił w 10. Nie pozostaje ci więc nic innego jak zrobić świetne pierwsze wrażenie.
Czego dowiesz się z tego wpisu?
• o sile intuicji: co wspólnego ma rekrutacja i speed-dating
• jak brzmi najważniejsze pytanie rekrutacyjne
• co się za nim kryje i co tak naprawdę chce wiedzieć o nas pracodawca
• jak przygotować swoją odpowiedź
Czy pierwsze wrażenie powie nam prawdę?
Badania dowodzą, że i tak i nie. Jeśli mamy silną intuicję niezagłuszoną stereotypami i uprzedzeniami to intuicja jest bardzo skutecznym narzędziem w podejmowaniu decyzji. Jeśli obrośliśmy warstwami niezdrowych przekonań to może być różnie. Materiału do badań dostarczyło właśnie między innymi zjawisko speed-dating. Jest metoda randkowania, którą wymyślono w latach 90. w Beverly Hills. Uczestnicy biorą udział w kilku szybkich spotkaniach trwających 5 – 8 minut, po czym przygotowują listę osób, z którymi chcieliby kontynuować znajomość poza sesją. Spotkania są na tyle krótkie, że w podjęciu dobrej decyzji najwięcej wsparcia powinni otrzymać właśnie od intuicji. Wydaje się pozbawione romantyzmu? Trochę tak, ale metoda cieszy się powodzeniem do dzisiaj.
Co ciekawe idea speed-dating rzeczywiście została zaadoptowana przez świat biznesu zarówno do rozmów kwalifikacyjnych, jak i do spotkań biznesowych w celu poszukiwania inwestorów do projektów. Oparto się o przekonanie, że jeśli ktoś w kilkadziesiąt sekund nie potrafi przekonać do siebie czy do pomysłu na biznes, to i kilka godzin prezentacji też mu nie pomoże.
Najważniejsze pytanie na rozmowie
No dobra, to jakie jest to najważniejsze pytanie na rozmowie o pracę i co ma wspólnego z powyższym?
Nie wiem, czy wiesz, ale większość klasycznych rozmów kwalifikacyjnych odbywa się według podobnego schematu:
etap I powitanie / warm-up 3-5 minut
etap II przedstawienie siebie 5 – 10 minut
etap III prezentacja firmy 5 – 10 minut
etap IV pogłębienie 15 – 20 minut
Po przywitaniu się i krótkiej wymianie uwag na temat pogody i korków rekruter przejdzie do drugiego etapu, gdzie na 99% usłyszysz:
Proszę opowiedzieć coś o sobie.
To pytanie-pewniak i typowa speed-randka: masz kilka minut, aby wzbudzić zainteresowanie rozmówcy i wywołać chęć na więcej. To jest właśnie ten moment, kiedy werbalnie pracujesz na swoje „pierwsze wrażenie”.
Proszę opowiedzieć coś o sobie, czyli co?
Kiedy przygotowuję klientów do rozmów kwalifikacyjnych zawsze zaczynamy od tego pytania i jemu poświęcamy najwięcej uwagi, czasu i potu. Dlatego, że większość osób zaczyna tu od rzucenia kilku ogólników na temat wieku, sytuacji rodzinnej, zawodu, ewentualnie ostatniej pracy.
To bardzo dobry sposób na najgorszy początek rozmowy kwalifikacyjnej! Wysyłasz wyraźny sygnał, że nie znasz siebie i nie wiesz za bardzo dlaczego znalazłeś się w tej firmie i w tym pokoju. Po prostu szukasz „jakiejś roboty”, a skoro oni szukają kogoś to może by jakoś to połączyć?
Jeśli znowu porównamy tę sytuację do randkowania to chyba nikt na świecie nie chciałby z takich powodów połączyć się w parę. Zwykle szukamy czegoś więcej niż tylko osoby, która „akurat tak się złożyło, że też jest wolna”. Chcemy miło spędzać czas, dogadywać się, mieć jakieś wspólne zainteresowania, dążenia i wspólne „związkowe” cele. I tego samego pragnie twój pracodawca! On nie szuka kłopotów i kłótni, ale wsparcia dla jego firmowych celów. Jeśli wysłałeś im papiery z własnej nieprzymuszonej woli to jest to twoim obowiązkiem, aby na rozmowie tę zbieżność interesów i celów pokazać. Musisz przedstawić siebie jako rozwiązanie, a nie kolejny problem w firmie.
Nawet jeśli w swoim życiu trafiałeś na sytuacje, w których firma zatrudnia osoby „z łapanki” nie zastanawiając się wiele nad motywami itd. to myślę, że po czasie zawsze okazuje się, że była to nie do końca dobra decyzja, aby w takiej firmie pracować. Zdecydowanie lepiej szukać pracy w firmach zatrudniających ludzi w sposób świadomy i przemyślany. To zdecydowanie dobry znak na przyszłość dla Ciebie.
Jak dobrze przygotować się do odpowiedzi na to pytanie?
Zanim rozpoczniesz przygotowania warto uświadomić sobie kilka spraw, ponieważ wiele osób bardzo mylnie celuje w tematykę odpowiadając na to tak istotne pytanie:
to nie jest pytanie na rozgrzewkę, bo ten etap zwykle jest już za wami
pytanie to ma na celu sprawdzenie, czy wiesz, dlaczego tu jesteś
rekruter oczekuje do ciebie konkretów i spójnego wizerunku
Nie lejesz więc tutaj wody, nie opowiadasz o życiu prywatnym i rodzinnych planach, ani w jakim jesteś wieku i ile masz dzieci. To są sprawy istotne, ale dla Ciebie, nie dla firmy, która być może chciałby cię zatrudnić.
Pracodawca chce wiedzieć o tobie trzy rzeczy: jakie są twoje kompetencje i umiejętności, jaka jest twoja motywacja oraz jaką masz osobowość.
Kompetencje i umiejętności to zarówno twój sposób postępowania, działania, sposób pracy jak i twoje zawodowe kwalifikacje, umiejętności wyniesione ze szkoły, zawodowych doświadczeń, kursów lub nauki własnej. To podstawa, z której „wyrastasz”.
Motywacja to przyczyny, dla których wybrałeś tę firmę, to stanowisko, ten obszar zawodowy oraz jak ten wybór wpisuje się w szerszy kontekst twoich pozostałych zawodowych decyzji i celów.
Osobowość w zależności od stanowiska sprawdzana jest zwykle pod kątem pracy w zespole, sympatii, dopasowania do ludzi, który już tworzą tę firmę.
I to są obszary, które w ciągu kilku pierwszych minut musisz poruszyć. Chodzi o to, aby twój rozmówca zobaczył spójny obraz ciebie, twoich celów i działań, jakie podejmujesz i był w stanie porównać to z własnymi oczekiwaniami. Jeśli pracodawca będzie miał zamazany obraz twojej osoby ciężko będzie podjąć mu decyzję i wybierze kogoś innego, przy którym nie będzie miał takich wątpliwości i nie będzie czuł się niepewnie.
Z pomocą w przygotowaniu tej odpowiedzi zawsze przyjdzie ci ogłoszenie o pracę, które zamieściła firma lub opis wymagań odnośnie stanowiska, który zwykle bez problemu znajdziesz w Internecie. Zwykle będzie to lista konkretnych wymagań po trochu z każdego z wymienionych powyżej trzech obszarów.
Następnie kolejno odnosisz się do każdego z nich wyłuskując z własnego życiorysu dowody na to, że coś umiesz, czegoś pragniesz lub czymś się charakteryzujesz. Każda umiejętność czy cecha charakteru musi znaleźć potwierdzenie w jakiś wydarzeniach, doświadczeniach, działaniach czy sukcesach. Nikomu nie chce się słuchać, że świetnie odnajdujesz się w teamie oraz jesteś skuteczny i nastawiony na cel. Tak to każdy może powiedzieć. Jeśli rzeczywiście tak jest to przytocz jakieś konkretne sytuacje, w których wykazałeś się takimi cechami.
Przygotowując się do tego pytania przygotowujesz się praktycznie do całej reszty pytań, które padną na rozmowie. Rekruter będzie drążył każdy z powyższych obszarów, aby jeszcze lepiej cię zrozumieć i poznać. Taka rozmowa może pójść dobrze jednak wtedy, kiedy ty sam wcześniej przestudiujesz swój życiorys. Musisz być świadomy swoich mocnych stron i zalet, ale bez ściemniania. Twoje odpowiedzi mają być szczere, ale dobrze przygotowane. Jak inaczej miałbyś przekonać kogoś, że powinien cię zatrudnić?
Drzewko
Aby lepiej zrozumieć sens odpowiedzi na to najważniejsze pytanie lubię posłużyć się porównaniem do drzewka, które całe życie rośnie i rozwija się, jak każdy aktywny zawodowo człowiek. Korzenie to kompetencje, na nich opiera się cały organizm, z nich drzewo czerpie moc i one sprawiają, że mocno trzyma się ziemi. Motywacja to pień, ten wewnętrzny „przymus” skłaniający cię do podejmowania kolejnych działań i zbierania doświadczeń, w które obrasta twoje zawodowe życie. Korona i listki, które mają tak różne kształty w zależności od gatunku to odpowiednik twojej osobowości, zestawu niepowtarzalnych, ale trwałych cech, które wieńczą dzieło stworzenia :)
