Temat uznania kwalifikacji zawodowych może wydać się dość skomplikowany, zwłaszcza jeśli szukamy informacji na niemieckojęzycznych stronach. Sama długo nie mogłam zorientować się w tym zalewie informacji mimo przeczytania chyba wszystkiego, co na ten temat znalazłam. Wbrew pozorom nie jest to bardzo skomplikowane zadanie, ale na pewno kosztowne.
Po przeczytaniu artykułu będziesz wiedział, jaka sytuacja dotyczy Ciebie, gdzie się zgłosić, gdzie szukać informacji oraz która z możliwych ścieżek jest odpowiednia dla Ciebie.
1. Możliwe rozwiązania – które dla kogo?
Podczas mojej pracy z klientami spotykam się zwykle z trzema sytuacjami, które opiszę tutaj podając rozwiązania i kolejne kroki.
Sytuacja 1
W tej sytuacji są osoby, dla których teoretycznie konieczne jest uznanie kwalifikacji zawodowych (die Anerkennung), aby w ogóle móc pracować w swoim zawodzie w Niemczech.
Dotyczy to osób, które mają zawód należący do grupy zwanej po niemiecku reglementierte Berufe, czyli do grupy zawodów regulowanych przepisami prawa. Przykładem mogą tu być wszystkie zawody medyczne.
Jest to więc grupa zawodów określona ściśle przez niemieckie przepisy prawne i administracyjne, gdzie dostęp do wykonywania zawodu możliwy jest wyłącznie po przedstawieniu dowodu potwierdzającego szczególne kwalifikacje, czyli w naszym wypadku – jako osób zdobywających kwalifikacje w Polsce – uznanego stopnia akademickiego lub zawodu.
I wydaje się, że sprawa jest jasna, bo jedni muszą mieć uznane kwalifikacje, a pozostali nie. Ale nie do końca tak to działa, jeśli patrzymy na to z punktu widzenia możliwości zatrudnienia. W wielu przypadkach, nawet jeśli Twój zawód należy do grupy reglementierte Berufe będziesz mógł podjąć pracę, nawet nie mając oficjalnie uznanych kwalifikacji zawodowych.
Więcej o tym znajdziesz w punktach 2 – 13.
Przykładem mogą być tu inżynierowie, gdzie o zatrudnieniu decyduje pracodawca. Czyli to pracodawca stwierdza, że np. tłumaczenie przysięgłe polskiego dyplomu mu wystarcza, aby daną osobę zatrudnić. Natomiast brak uznanych kwalifikacji na pewno nie pozwala na objęcie każdego stanowiska, zwłaszcza takiego, które wiąże się z odpowiedzialnością formalną i składaniem podpisów na urzędowych dokumentach.
Stąd dobrym rozwiązaniem, praktycznie dla każdego zawodu, nawet tego, gdzie wymagane jest uznanie kwalifikacji zawodowych będzie najpierw złożenie wniosku o ocenę dyplomu. I to jest druga sytuacja, jaka nas, Polaków dotyczy.
Sytuacja 2
Odnosi się do osób z wyższym wykształceniem ze specjalizacją należącą do grupy zawodów nieregulowanych, czyli do tzw. nicht reglementierte Berufe.
Jeśli spełniasz oba te warunki to nie musisz uznawać zawodu, natomiast masz możliwość złożenia wniosku o ocenę dyplomu uczelni wyższej, czyli Antrag auf Zeugnisbewertung für einen ausländischen Hochschulabschluss (Wniosek o ocenę dyplomu zagranicznej uczelni wyższej).
Ocena dyplomu jest uzyskaniem informacji, na ile nasz dyplom może być uznany za równy z dyplomem uczelni niemieckiej. W przypadku pozytywnej oceny dyplomu otrzymujesz wówczas oficjalny dokument niemieckiej instytucji, stwierdzający, że np. twój dyplom magistra odpowiada tytułowi Master uzyskanemu na niemieckiej uczelni na tym samym kierunku.
Więcej szczegółowych informacji znajdziesz w punkcie 14 i 15.
Sytuacja 3
W tej sytuacji znajdują się osoby, które chcą prowadzić w Niemczech własną działalność gospodarczą, która dotyczy obszaru Handwerk, czyli rzemiosła. Mechanicy samochodowi, lakiernicy, fryzjerzy, piekarze itp. czyli zawody, które podlegają HWK (Handwerkskammer) – niemieckiej Izbie Rzemieślniczej.
Jednak i tutaj sytuacja zależy od zawodu, czyli na ile dany zawód jest uregulowany przepisami prawa. Np. gabinet kosmetyczny może otworzyć każdy, bo zawód kosmetyczki nie należy do tzw. zawodów chronionych w Niemczech. Teoretycznie każdy może się nazwać kosmetyczką i prowadzić gabinet (oczywiście tylko z prawnego punktu widzenia!). Ale już samodzielne prowadzenie warsztatu samochodowego wymaga udokumentowanych kwalifikacji. Mimo, iż w obu przypadkach zawody te podlegają pod HWK, wymagania formalne dopuszczające do prowadzenia własnej działalności gospodarczej mogą być się znacznie różnić.
Zwykle zdajemy sobie sprawę z tego, że aby otworzyć warsztat naprawy samochodów lub fryzjerski potrzebny nam jest tytuł mistrza uznany w Niemczech. Innym rozwiązaniem jest zatrudnienie mistrza zawodu, ale zakładam, że mało kto chce iść tą drogą. Więc pierwsze, co przychodzi nam do głowy jest staranie się o uznanie tego tytułu w Niemczech.
Tu muszę niestety rozczarować chętnych do pójścia tą drogą, ponieważ wnioski o uznanie tytułu majstra z Polski są bardzo często odrzucane. Zresztą nie tylko z Polski. Wynika to po prostu z dość dużych różnic programowych niemieckich szkół zawodowych w porównaniu do innych krajów. I nie chodzi tu o to, że Niemcy uważają, że ich nauka zawodu jest lepsza niż reszty świata. Po prostu w programie niemieckiej szkoły jest duża część poświęcona na przepisy prawne, prowadzenie księgowości oraz pedagogiczne umiejętności (tzw. Teil 3 und 4). Są to zagadnienia, których po prostu z racji tego, że kończymy szkołę w Polsce nie mamy możliwości się uczyć.
W związku z tym jednym z możliwych rozwiązań jest dopuszczenie nas przez HWK do egzaminu na majstra w Niemczech jako „Externe”, czyli bez konieczności odbywania całego kształcenia na mistrza, z racji naszego udokumentowanego wieloletniego doświadczenia zawodowego. Ma to oczywiście sens, jeśli będziemy szukać zatrudnienia u kogoś jako mistrz.
Natomiast dla osób, które pragną otworzyć własną działalność istnieje jeszcze prostsze rozwiązanie, z którego zwykle nie zdajemy sobie sprawy, a jest ono dostępne z racji naszej przynależności do Unii Europejskiej. Jako obywatel UE prowadzący np. przez kilka lat własną działalność gospodarczą lub pracujący w danym zawodzie na terenie Polski możemy złożyć wniosek o pozwolenie wyjątkowe zgodnie z paragrafem 9, czyli po niemiecku Antrag auf Ausnahmebewilligung nach § 9.
Więcej informacji o wniosku znajdziesz w punktach 16 – 18.
Jeśli odnajdujesz się w jednej z powyższych sytuacji zapraszam Cię po więcej informacji w kolejnych punktach:
Sytuacja 1: Punkty 2 – 13
Sytuacja 2: Punkty 14 – 15
Sytuacja 3: Punkty 16 – 18
Więcej o Sytuacji 1: UZNANIE KWALIFIKACJI
2. Co dokładnie oznacza termin reglementierte Berufe?
Zawody regulowane, bo tak brzmi polska nazwa, znajdziemy w całej Unii Europejskiej, również w Polsce. Nie zawsze jednak są to te same zawody, co w innych europejskich krajach, bo tu każde z państw samo określa, jakie to zawody mogą być. W Polsce mamy aktualnie 360 regulowanych zawodów, natomiast w Niemczech jest ich 430 (stan na 2022). Ta lista może się skracać lub wydłużać zależnie od decyzji o dostępie do różnych zawodów.
Zawód regulowany to zawód, którego nie można wykonywać bez spełnienia warunków, określonych przepisami danego kraju.
Jakie są to zawody w Niemczech? Aktualną listę tych zawodów można sprawdzić na stronie internetowej niemieckiego urzędu pracy.
Przykłady popularnych zawodów z tej listy: lekarz, pielęgniarka, dietetyk, fizjoterapeuta, aptekarz, optyk, weterynarz, opiekun osób starszych, dentysta, asystentka dentystyczna, architekt, architekt krajobrazu, architekt wnętrz, inżynier, konstruktor, bankowiec, prawnik, nauczyciel, tłumacz przysięgły, pedagog, psychoterapeuta, elektryk i inne.
3. Gdzie szukać szczegółowych informacji o moim zawodzie?
Dokładny opis znajdziesz na stronie poświęconej w całości tematowi Anerkennung (strona jest również dostępna w języku polskim), gdzie możesz skorzystać z wyszukiwarki Anerkennungsfinder
4. Gdzie szukać informacji o procesie uznania mojego zawodu?
Darmowa poradnia
Pierwsze miejsce, do jakiego możesz się udać to darmowe doradztwo (Beratung), ponieważ pracują tam kompetentne osoby, które powinny udzielić Ci dokładnych informacji odnośnie dokumentów, możliwych kosztów i instytucji.
Jak je znaleźć? Pod tym linkiem znajdziesz listę takich miejsc.
Wybierz „Zur Beratungssuche”, następnie z listy krajów “Deutschland” i wpisz miasto lub kliknij na mapkę wybierając land, który Cię interesuje.
Możesz również zwrócić się o pomoc do poradni w Polsce. Wybierając kraj jako Polskę otrzymasz odpowiednie adresy.
Każdy z niemieckich landów ma zwykle 3-4 takie miejsca, gdzie możemy się zgłosić. W Bawarii znajdziemy je w Monachium, Augsburgu i Norymberdze.
Należy wcześniej zadzwonić i umówić termin, ponieważ bez ustalonego terminu raczej nie ma szans na rozmowę, która może potrwać nawet około godziny.
Jakie dokumenty przygotować przed rozmową z doradcą?
Informacje o tym dostaniemy już przy telefonicznym zapisie, ale zwykle będzie to:
• oryginał dyplomów (jeśli masz tytuł licencjata i magistra – przygotuj oba dyplomy)
• tłumaczenia przysięgłe (na tym etapie wystarczą zrobione w Polsce
• dowód osobisty
• CV czyli Lebenslauf, aby doradca miał szybki wgląd w przebieg naszego doświadczenia zawodowego
W dalszej kolejności zdecydowanie należy zwrócić się już do właściwej instytucji wskazanej przez punkt doradztwa i do odpowiedniej osoby kontaktowej podanej na stronie jako odpowiedzialnej za uznania.
Każda instytucja może mieć nieco inne wymagania formalne, jak również ma inny formularz wniosku. Wszystkie te szczegóły należy ustalić z odpowiednim doradcą „naszej” instytucji.
5. Instytucje, do których składasz wniosek w przypadku zawodów regulowanych
Wszystko zależy od Twojego zawodu. Tak z grubsza, z punktu widzenia procesu uznawania kwalifikacji, zawody regulowane można podzielić na grupy:
• medizinische Berufe, czyli zawody medyczne – uznanie zawodu będzie zatwierdzać albo odpowiednia izba zawodowa albo Regierung, czyli rząd danego bundeslandu
• Handwerksberufe, czyli zawody rzemieślnicze – tu będziemy się zwracać do odpowiedniej HWK, czyli niemieckiej Izby Rzemieślniczej Handwerkskammer (zwykle każdy zawód ma swoją izbę)
• gewerblich – technische Berufe, czyli handlowo – techniczne zawody – tu wniosek będziemy wysyłać do IHK, czyli Industrie- und Handwerkskammer – Izba Przemysłowo-Handlowa
• inne, których nie zaliczymy do powyższych grup np. nauczyciele czy tłumacze – w grę będą wchodzić różne instytucje.
Bez problemu sprawdzisz, jaka instytucja jest dla Ciebie odpowiednia w wyszukiwarce, o której pisałam wyżej. Wystarczy, że wybierzesz “Zum Anerkennungs-Finder”, wpiszesz swój zawód, klikniesz “weiter” oraz “ja” w odpowiedzi na każde pojawiające się pytanie, podasz miejsce zamieszkania i otrzymasz wszystkie ważne namiary.
Jakie konkretnie instytucje mogą więc wchodzić w grę?
Poniżej kilka przykładów:
Regierung von… – Rząd danego Bundeslandu, w którym mieszkasz lub planujesz zamieszkać, np. Diätassistent – dietetyk
Landesamt für Schule – Urząd ds. Szkół, np. Erzieher – wychowawca przedszkolny
Zentrum Bayern Familie und Soziales – Bawarskie Centrum Spraw Rodzinnych i Społecznych, np. Sozialpädagoge – pedagog socjalny
Bayerisches Staatsministerium für Bildung und Kultus, Wissenschaft und Kunst np. Dolmetscher – tłumacz przysięgły
IHK FOSA Foreign Skills Approval – Izba Przemysłowo-Handlowa, np. Bankkaufmann – bankowiec
Architektenkammer – Izba Architektów, np. Landschaftsarchitekt – inżynier krajobrazu
Handwerkskammer – Izba Rzemieślnicza, np. Elektroniker – elektronik
Ärztekammer (ÄK) – Izba Lekarska, np. Facharzt für Allgemeinmedizin – lekarz medycyny ogólnej
Apothekerkammer – Izba Farmaceutów, np.Fachapotheker für Allgemeinpharmazie – farmaceuta|
Ingenieurekammer – Izba Inżynierów, np. Maschinenbauingenieur – inżynier budowy maszyn
Na powyższych przykładach widać więc, że każdy musi sprawdzić dokładnie, jaka instytucja będzie odpowiadać za jego wniosek, ponieważ w wielu przypadkach nie wysyłamy wniosku do Regierung czy Ministerium, ale do odpowiedniej izby zawodowej.
6. Jakie dokumenty są wymagane do złożenia wniosku?
W zależności od instytucji wymagania odnośnie zestawu dokumentów mogą się różnić, ale każda z nich będzie potrzebować przynajmniej poniższej listy:
• uwierzytelnione kopie dyplomu lub świadectwa, suplementu do dyplomu lub wyciągu z indeksu, świadectwa maturalnego
• przysięgłe tłumaczenia dyplomu lub świadectwa
• przysięgłe tłumaczenia suplementu lub wyciągu z indeksu
• wypełniony wniosek
• Lebenslauf (CV)
• 2 zdjęcia paszportowe
• kopię zameldowania, czyli Anmeldung
• w przypadku wielu zawodów – potwierdzenie praktyki zawodowej, czyli świadectwa pracy, potwierdzenie zarejestrowania działalności gospodarczej itp.
Uwierzytelnione kopie tzn. kopie z potwierdzeniem oryginału polecam wykonać w niemieckim urzędzie, np. Rathaus, jeśli masz taką możliwość.
Powyższa lista może nie być kompletna, stąd bardzo polecam rozmowę z doradcą z danej instytucji, aby mieć pewność co do wymagań formalnych oraz sprawdzenie informacji podawanych przez nich na stronie.
7. Jak długo to wszystko trwa?
Zwykle kilka długich miesięcy, ale oczywiście, jak to z urzędami bywa – nie ma reguły. Najpierw po wysłaniu wniosku będziesz czekać około 2-3 miesięcy na informacje, o tym, jaką kwotę musisz wpłacić na konto urzędu. Potem uzbroić się w cierpliwość i czekać na wynik, który może nadejść nawet po ponad 10 miesiącach.
8. Z jakimi kosztami muszę się liczyć?
Z wysokimi. Nie do końca da się to z góry jasno określić, ponieważ koszt uznania zależy od stopnia trudności wyceny naszego dyplomu, a o tym decyduje już urzędnik na podstawie odpowiednich przepisów. Jeśli Twoje świadectwo jest „trudne” do wyceny i wymaga więcej czasu cena będzie rosła. Oczywiście koszt ten ponosisz bez gwarancji, że Twoje kwalifikacje zostaną uznane.
Koszty mogą kształtować się następująco:
Koszty tłumaczenia przysięgłego (zależy od ilości stron) np. 300 – 400 euro
Koszty potwierdzonych kopii (w niemieckim urzędzie, np. w Rathaus): 5-10 euro/stronę
Koszt złożenia wniosku: 200 – 600 euro
9. Gdzie tłumaczyć dokumenty do wniosku?
Tylko i wyłącznie u tłumacza przysięgłego, który ma zarejestrowaną działalność w Niemczech.
Tu znajdziesz listę takich tłumaczy: https://www.justiz-dolmetscher.de/Recherche/de/Suchen
10. Czy muszę znać język niemiecki, aby moje kwalifikacje zawodowe zostały uznane?
Dla większość zawodów będzie wymagany co najmniej certyfikat językowy B2. W przypadku wielu będzie konieczne zdanie egzaminu z języka specjalistycznego. Informacji odnośnie Twojej sytuacji udzieli Ci jak zawsze bezpłatny doradca.
Nie jest konieczne, aby posiadać certyfikat w momencie składania wniosku. Egzamin można zdać w trakcie trwania wszystkich uznaniowych procesów i potem go dostarczyć.
W przypadku zawodów wymagających Fachsprache, co dotyczy np. lekarzy (Fachsprache na poziomie C1) informację o terminie i miejscu egzaminu uzyskamy od instytucji rozpatrującej nasz wniosek. Zwykle egzamin będzie organizowany przez odpowiednią izbę zawodową, np. Ärztekammer lub Apothekerkammer.
11. Co zrobić, jeśli moje kwalifikacje zostały uznane częściowo?
To nie jest aż tak zła sytuacja. Oznacza, że jesteś już nie tak daleko od celu. Spora część osób nadal dowiaduje się, że ich polskie wykształcenie nie zostało docenione przez niemiecki urząd. Mimo, że niektórzy pracowali w swoim zawodzie w Polsce już kilkanaście lat.
Jeśli Twój dyplom został uznany częściowo to w kolejnym kroku powinieneś skorzystać z Anerkennungs- und Qualifizierungsberatung lub np. ze zwykłego Berufsberatung, które oferuje niemiecki Urząd Pracy, gdzie otrzymasz informacje odnośnie możliwości dokształcenia się, aby twój dyplom został uznany w pełni.
Zwykle będzie to oznaczać, że musisz zaliczyć jakieś dodatkowe przedmioty lub odbyć np. rok studiów czy pójść na kurs na 1 semestr. Gdzie i w jakim terminie możesz to zrobić podpowie Ci właśnie doradca.
12. Co zrobić, jeśli moje kwalifikacje nie zostały uznane?
Jeśli bardzo pragniesz pracować w swoim zawodzie to pozostaje Ci albo pójście na studia (dzienne, Duales Studium) albo podjęcie kształcenia zawodowego, czyli Ausbildung. W niektórych przypadkach może sprawdzić się Umschulung, czyli przekwalifikowanie. Wszystkie kluczowe informacje na temat Ausbildung znajdziesz we wpisie Ausbildung dla Polaków w Niemczech – kiedy warto
13. Czy mogę zacząć pracę w zawodzie bez uznanych kwalifikacji?
Jeśli z zawodu jesteś chirurgiem to nie ;)
Jeśli jesteś np. pielęgniarką i chciałabyś pracować w domu opieki, ale nie masz uznanego dyplomu możesz rozpocząć pracę np. jako pomoc i już pracując starać się o uznanie. Przy składaniu wniosku na pewno będzie miało to znaczenie, że już zdobywasz doświadczenie w tym obszarze na terenie Niemiec.
W wielu innych przypadkach, np. inżynierów, elektryków czy architektów jak najbardziej możesz rozpocząć pracę w zawodzie, jeśli tylko znajdziesz firmę gotową Cię zatrudnić. Jednak bez uznanego dyplomu czy zawodu nie będziesz mógł zarządzać niektórymi projektami, wykonywać niektórych prac projektowych ani prowadzić własnej działalności gospodarczej. Nie znaczy to jednak, że brak uznanego dyplomu całkowicie zablokuje twoje możliwości pracy w zawodzie czy że nie możesz zajmować managerskiego stanowiska.
Możesz zobaczyć na przykładzie Kuby, jak bez uznanego dyplomu, ba! nawet bez tłumaczenia dyplomu zdobył pracę w biurze architektonicznym.
Znam również całe mnóstwo osób z branży IT oraz inżynieryjnej, które bez uznanych dyplomów doskonale sobie radzą pracując dla takich firm jak BMW czy Microsoft.
Jeśli twoje umiejętności są dla kogoś cenne, na pewno będziesz mógł rozpocząć niemiecką karierę w swoim zawodzie. Oczywiście nie mówię tutaj o zawodach, które są powiązane z ludzkim zdrowiem i życiem, ponieważ tutaj zawsze restrykcje są największe.
Ponieważ proces uznania dyplomu trwa bardzo długo możesz wybrać w międzyczasie rozwiązanie pośrednie i wysłać wniosek do instytucji ZAB o porównanie dyplomu.
Więcej o Sytuacji 2: OCENA DYPLOMU
14. Czy warto składać wniosek o ocenę dyplomu?
Instytucja, która jest odpowiedzialna za rozpatrzenie wniosku o ocenę dyplomu to ZAB, czyli Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen
Cały proces nazywa się Zeugnisbewertung i polega na wycenie Twojego dyplomu: na ile program Twoich studiów pokrywa się z niemieckim systemem kształcenia wyższego i jakiemu tytułowi naukowemu w Niemczech jest równoważny Twój polski tytuł naukowy.
Jeśli więc ukończyłeś wyższą uczelnię w Polsce, nieważne w jakim zawodzie, to pierwsze, co powinieneś zrobić jest złożenie wniosku o ocenę dyplomu. Nawet, jeśli ostatecznie i tak potrzebujesz uznanych kwalifikacji.
Dlaczego warto zacząć od tego wniosku?
• Ponieważ pozytywna ocena dyplomu pomoże Ci później w procesie uznawania kwalifikacji zawodowych
• Poza tym dla części osób będzie już pierwszym formalnym ułatwieniem w dostępie do niektórych stanowisk (takim przykładem może być stanowisko „Kfz-Prüfingenieur”, gdzie nie ma potrzeby wykazania się uznanymi kwalifikacjami zawodowymi, natomiast wymagana jest pozytywna ocena dyplomu)
• Dokument ZAB to również spore ułatwienie dla niemieckich pracodawców przy ocenie Twojego wykształcenia. Proces uznania kwalifikacji trwa długo, a na ocenę dyplomu czekasz zwykle znacznie krócej. Dokument Zeugnisbewertung wystawiony przez ZAB możesz dołączać do aplikacji o pracę (Bewerbung)
• Koszt obsługi urzędu to „tylko” 200 euro. W porównaniu do kosztów osób będących w sytuacji 1 lub 3 wydaje się niewielką inwestycją.
15. Czy można starać się o ocenę dyplomu jeszcze przed przyjazdem do Niemiec?
Tak. Jak w takim przypadku dokładnie przebiega ten proces można dowiedzieć się w poradni AHK Polen, która znajduje się na terenie Warszawy. Jest to oczywiście duże ułatwienie, bo będziemy obsłużeni w języku polskim. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby wypełnić wniosek online, przygotować odpowiednie dokumenty i po prostu je wysłać do ZAB w Niemczech.
Więcej o Sytuacji 3: WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ A ZAWÓD
Dla przypomnienia – dla części osób prowadzących już zarejestrowaną własną działalność w Polsce lub z udokumentowanym doświadczeniem zawodowym w danym obszarze istnieje specjalne rozwiązanie w ramach rozporządzenia Skilled Trades Ordinance Unii Europejskiej.
To rozporządzenie mówi o tym, iż obywatele państw członkowskich UE, EOG lub Szwajcarii mają dostęp do uproszczonego procesu kwalifikacji: każdy, kto posiada niezbędne doświadczenie zawodowe w odpowiedniej branży w rozumieniu § 2 ust. 2 i 3 rozporządzenia UE-EOG o rzemiośle, może otrzymać wyjątkowe zezwolenie na prowadzenie własnej działalności na terenie innego kraju EU. Należy tutaj zaznaczyć, że optyków, techników dentystycznych, audiologów, techników ortopedów i szewców ortopedycznych dotyczą odrębne przepisy.
16. O co ten wniosek/Antrag?
Ujmując to nieco prościej: jeśli nie dysponujemy niemieckim dyplomem mistrza lub nie posiadamy uznania kwalifikacji zawodowych w Niemczech, natomiast mamy udokumentowane kilkuletnie doświadczenie i kwalifikacje zawodowe w Polsce możemy ubiegać się o rodzaj „licencji” na wykonywanie zawodu lub zezwolenie na wykonywanie zawodu. Ważne – dotyczy to zawodów rzemieślniczych podlegających HWK.
17. Od czego zacząć?
Pierwszy krok to znalezienie HWK (Izby Rzemieślniczej) odpowiedniej dla Twojego miejsca zamieszkania lub siedziby planowanej działalności.
Następnie ze strony odpowiedniej HWK pobierasz wniosek Antrag auf Ausnahmebewilligung nach § 9 HwO oraz listę dokumentów. Każdy wniosek różni się nieco w zależności od Izby.
Wypełniony wniosek wraz z pakietem dokumentów wysyłasz pocztą do odpowiedniej HWK. Jeśli dostarczysz wszystkie wymagane dokumenty szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku są o wiele wyższe niż staranie się o uznanie dyplomu mistrza.
W zasadzie każdy, kto posiada udokumentowane niezbędne doświadczenie oraz wykształcenie zawodowe w danej branży, otrzymuje pozytywną odpowiedź. O spełnieniu warunków do uzyskania zezwolenia decyduje właściwa izba rzemieślnicza.
Ile to kosztuje? Koszty za usługę urzędu mogą się wahać w granicach od 110 do 2000 euro. Informację o kosztach uzyskasz dopiero po złożeniu wniosku.
18. Co dokładnie uzyskujemy, jeśli nasz wniosek zostaje rozpatrzony pozytywnie?
Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem otrzymasz dokument zwany Ausnahmebewilligungsbescheid, który otwiera przed Tobą kilka możliwości:
Po pierwsze: zostajesz wpisany do rejestru rzemieślników w odpowiedniej dla miejsca wykonywania działalności izbie rzemieślniczej (Eintragung in die Handwerksrolle), ponieważ mając takie zezwolenie spełniamy warunki wpisu do takiego rejestru. Bez wpisu do rejestru nie możesz zarejestrować działalności.
Oczywiste “po drugie”: będąc już wpisanym do rejestru wolno Ci zarejestrować i prowadzić własną działalność (Gewerbeanmeldung).
Dodatkowe “po trzecie” – i to jest bardzo ważne! Jeśli zdecydujesz się jednak na szukanie pracy, a nie na własną działalność gospodarczą pozwolenie to daje możliwość zatrudnienia Cię jako kierownika zakładu (Betriebsleiter) lub jego zastępcy. Bez powyższego zezwolenia lub bez uznanych kwalifikacji nie masz dostępu do kierowniczych stanowisk w swoim obszarze.
Ważne – pozwolenie to nie daje Ci prawa do posługiwania się tytułem mistrza rzemieślniczego ani do nauczania zawodu, czyli do przyjmowania uczniów i prowadzenia Ausbildung w Niemczech.
Potrzebujesz wsparcia przy składaniu wniosku o uznanie kwalifikacji, ocenę dyplomu lub zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej?
Możesz mi to zlecić! Zadzwoń lub napisz do mnie:
A co w przypadku, jeśli skończyłam studia w Polsce, zdobyłam tytuł magistra, ale nie chcę pracować w tym zawodzie. Chciałabym robić Ausbildung w innym zawodzie, ale czy musze występowac o uznanie wszytskich dokumentów tj. dyplomów potwierdzających ukonczenie fizjoterapii? Czy mogę wystąpić o uznanie tylko i wyłącznie matury? Pozdrawiam!:)
Najlepiej jest znaleźć Ausbildung, które nas interesuje i zapytać o wymagania odnośnie dokumentów w danej firmie, ponieważ to zależy od danej oferty (jaki kierunek, ile czasu trwa Ausbildung itp.). Uznana matura powinna w pełni wystarczyć, zwłaszcza, że nie chcesz kształcić się w tym samym kierunku co w Polsce. Ewentualnie mogą poprosić o tłumaczenia przysięgłe dyplomów z wyższej uczelni, ale raczej uznanie nie będzie tu konieczne, bo ono jest potrzebne, jeśli chcemy pracować w danym zawodzie. A matura otwiera praktycznie wszystkie drzwi, jeśli chodzi o możliwość podjęcia Ausblidung. Gdybym wiedziała, o jaki konkretnie kierunek Ausbildung chodzi mogłabym dostarczyć więcej informacji :)
Jestem z zawodu higienistką stomatologiczną, ale w internecie znajduję same sprzeczne informacje. Pomocy
Z tym zawodem (Dentalhygienikerin) jest nieco komplikacji w Niemczech, jeśli chodzi o uznanie, ponieważ tutaj jest to rodzaj “Fortbildung”, które robi się jako dodatkową specjalizację dla osób, które ukończyły Ausbildung jako “Zahnmedizinischer Fachangestellter”. Natomiast w większości innych krajów “Higienistka stomatologiczna” to kierunek na studiach. Tego w Niemczech nie ma, stąd ciężko o uznanie, bo nie mają tego z czym porównywać. Szczerze przyznam, że nie wiem do końca jak to wygląda jeśli chodzi o możliwości pracy w Niemczech. Myślę, że warto tutaj skontaktować się z DDHV, które zajmuje się tym zawodem i zapytać ich jak to wygląda realnie i co trzeba formalnie dostarczyć, aby starać się o pracę. Tu znajdzie Pani namiary: http://www.ddhv.de/team/. Jeśli potrzebowałaby Pani pomocy w zebraniu informacji, proszę o kontakt na adres
Bardzo mnie trapi pewna myśl. Jestem inżynierem techniki samochodowej w skrócie mechanik samochodowy, ale jednak tytuł jest i w Polsce nie ma problemu w moim przypadku. Jestem juz zameldowany w niemczech i pracuje na stanowisku mechanika i teraz nie weim co zbytnio zrobic bo po okazaniu
Swiadectw po niemiecku stwierdzili ze tak mam wykształcenie ale nie mam ? Czy moj zawod jest w tej pierwszej grupie? I czy jest sens płacić za nie pewne czy korzystniej pójść tu do szkoly i zdac egzaminy na maistra. Bedzie taniej i pewniej
Myślę, że w takim przypadku jest kilka ścieżek do wyboru, ale najpierw warto sobie zadać pytanie: „w czym konkretnie pomoże mi uznanie dyplomu?” Jeśli ma wpływ na zakres obowiązków, wysokość pensji, rozwój kariery to oczywiście jak najbardziej należy zadbać o takie dokumenty. Wtedy:
1. Postarałabym się o uznanie dyplomu – skoro ma Pan już ten zawód i mógłby być uznany to może warto spróbować? Najpierw udałabym się do punktu informacyjnego, aby uzyskać dokładne informacje odnośnie kolejnych kroków i odpowiedniej instytucji (pewnie IHK w tym przypadku). Doradca, z którym rozmawiałam powiedział, że ścieżki są bardzo róże w zależności od zawodu i kraju, z jakiego dyplom pochodzi więc zdecydowanie warto umówić się najpierw na taką wizytę. Link z namiarami na punkty informacyjne jest podany w artykule ?
2. Możliwe jest, że dyplom zostanie uznany częściowo – wtedy i tak musimy zaliczyć część egzaminów, ale zawsze to będzie mniej niż całość Ausbildung
3. Dyplom nie może być uznany – wtedy zdecydowałabym się na egzamin na majstra (Meister) w Niemczech. Ta ścieżka również wymaga dużych nakładów finansowych i może się okazać najdroższą i najdłuższą. Ale zawsze można dowiedzieć się o możliwościach dofinansowania. IHK udziela takich informacji.
Dopóki nie ma się konkretnych danych odnośnie kosztów ciężko stwierdzić, która z opcji jest najlepsza i najwygodniejsza.
Chciałabym zapytać o opcję uznania zawodu wychowawcy w Saksonii. Ukończyłam Filologię rosyjską na UJ oraz kurs pedagogiczny tez na UJ. Posiadam Kleines Deutsches Sprachdiplom oraz kurs kwalifikacyjny metodyczny dla nauczycieli j. niemieckiego. Polskie przepisy pozwalały mi pracować dzięki temu jako n-l niemieckiego. Przez 20 lat pracowałam jako n-l rosyjskiego i niemieckiego. W Saksonii, mając wyższe wykształcenie mogę zrobić roczny dualny kurs Kindheitspädagogik, żeby zdobyć pełne wykształcenie jako wychowawca. (teoria przez tydzień w miesiącu plus praca jako praktyka np. w przedszkolu lub świetlicy na umowę) Problem w tym, że w/w instytucje wolą zatrudnić kogoś z pełnymi kwalifikacjami niż mnie. Koło się zamyka, bo chcę zrobić dalsze kształcenie ale nie mogę, bo nie mam umowy o pracę. Złożyłam już dokumenty do ZAB o uznanie tytułu mgr, anabin wskazał, że nie powinno być problemu z uznaniem tego tytułu, co jednak w procesie uznania kwalifikacji na wychowawcę niewiele mi daje. Moje pytanie brzmi, czy mogę złożyć i gdzie wniosek o uznanie kwalifikacji jako wychowawca mając powyższe wykształcenie i jakie mam szanse w tym procesie.
Trochę się pogubiłam przy tym pytaniu:) Pierwsze, co przyszło mi do głowy to przygotowanie dobrego “Bewerbung” i aplikowanie aż do skutku, jeśli chodzi o zdobycie praktyki. Nie za bardzo widzę inną opcję, ponieważ chodzi o tzw. “Gleichwertigkeit”. Ewentualnie można jeszcze ze wszystkimi dyplomami udać się do odpowiedniego dla regionu oddziału Bundesbildungsministerium i tam zapytać się, czy Pani kwalifikacje mogą zostać uznane jako “Erzieherin”. Ewentualnie oni wskażą dalszą instytucję. W innym wypadku nie ma innej drogi jak odpowiednie “Weiterbildung”.
Czy jezeli koncze kurs w Polsce hirudoterapi leczenie pijawkami ten kurs jest europejski czy musze w niemczech jeszcze go uznac jeszcze go uznac w niemczech
Nie ma czegoś takiego jak uznanie kursu. Uznawać możemy zawód lub tytuł naukowy, świadectwa szkolne lub wyższej uczelni. Jeśli kurs ma certyfikat europejski to zapewne jest ok, ale czy takie zabiegi można wtedy wykonywać na terenie Niemiec nie będąc lekarzem lub tzw. Heilpraltiker, czyli osobą, która ma uprawnienia do leczenia metodami alternatywnymi to już niestety nie wiem. Trzeba by sprawdzić w odpowiedniej izbie zawodowej, czyli w tym przypadku prawdopodobnie Fachverband Deutscher Heilpraktiker.
Skończyłem AGH w Krakowie, 5 lat z Dyplomem mgr inż. Pracuje w Niemczech ponad 10 lat. W biurze jako “Arbeitsvorbereiter” w branzy “Rohrleitungsbau”. Cały czas pracuje bez uznanego Dyplomu. Pracodawca nigdy o niego nie prosił. Wystarczyło mu moje doświadczenie i znajomość branżowych zagadnień technicznych+j.angielski. Czy uznanie Dyplomu “inżyniera” gwarantuje w Niemczech wyższe zarobki? Tzn. czy mogę wystąpić do Pracodawcy o Podwyższenie Pensji jeśli moje zarobki odbiegają od norm? Gdzie można znaleźć zarobki w Niemczech na Danym Stanowisku z uznanym Dyplomem?
Zastanawiam sie czy sie starac o takie uznanie. Jednak koszty są niemałe i wymaga to sporo wysiłku i czasu. Czy gra będzie warta przysłowiowej “świeczki” w moim przypadku?
Z gory dziekuje za odpowiedz.
Uznany dyplom zawsze pomaga czy też wspiera nas przy staraniu się o pracę i przy negocjowaniu zarobków, co oczywiście nie znaczy, że jest jedynym czynnikiem decydującym o pozytywnym wyniku, czy to w przypadku poszukiwań nowej pracy czy też w negocjowaniu wynagrodzenia. Oczywiście wiele zależy od pracodawcy i jego oczekiwań oraz od samego stanowiska. Niektóre stanowiska, zwłaszcza w obszarze technicznym wymagają posiadania ukończonych studiów, więc uznanie dyplomu będzie warunkiem niezbędnym. Co nie znaczy, że nie mając uznanego dyplomu nie może się Pan starać o lepsze i lepiej płatne stanowiska. Czy dyplom jest nam niezbędnie potrzebny można prosto sprawdzić kontaktując się z kilkoma przedsiębiorstwami, które nas interesują jako potencjalni pracodawcy i po prostu zapytać, jaki mają do tego stosunek.
Moim zdaniem zawsze lepiej mieć uznany dyplom niż nie, bo jest to kolejny ważny punkt w naszym “Bewerbung”. To, co ja zaobserwowałam u pracodawców, jeśli chodzi o zawody techniczne, inżynieryjne: najważniejsze jest doświadczenie zawodowe i jego ciągłość, zwłaszcza to zdobyte w Niemczech, jednak uznany dyplom zawsze jest mile widziany, a w przypadku możliwości awansu już w ramach struktur firmy często niezbędny.
Zarobki może Pan sprawdzić np. na stronie gehalt.de, co oczywiście daje bardzo orientacyjne wyniki:
https://www.gehalt.de/beruf/arbeitsvorbereitung
Jeśli chodzi o uznanie dyplomu oferuję wsparcie w przygotowaniu niezbędnych dokumentów :) Pozdrawiam serdecznie
Witam. Pracuje od 1.5roku w przedszkolu jako Opiekun całodniowy. W Polsce skończyłam studia magisteriskie. Probowalam tu uznać ale niestety dostałam odmowę uznania że względu że studia były zacznie a nie dziennie. Co powinnam dalej zrobić? Tytuł magistra mam. Chciałabym uznać z uwagi na większe zarobki.
Jeśli nie uznali tego dyplomu (nawet częściowo?) to znaczyłoby, że musiałaby Pani podjąć odpowiednie Ausbildung tutaj. Być może są opcje na Umschulung (wtedy trwa to krócej i zwykle zarabia się lepiej w trakcie). Myślę, że na Pani miejscu zgłosiłabym się do któregoś ministerstwa (Behörde für Arbeit, Soziales, Familie, np. w Bawarii to Bayerisches Staatsministerium für Familie, Arbeit und Soziales) i spróbowała się tam dowiedzieć, jakie jeszcze są dla Pani dostępne opcje. Ewentualnie zadzwonić np. do którejś ze szkół dla zawodu Erzieherin (Fachakademien für Sozialpädagogik) i porozmawiałabym z doradcą.
Mieszkam w Niemczech już prawie 9 lat.
Jestem pielęgniarką.
Czy muszę zrobić b2. Czy to konieczne.
Mój mąż jest Niemcem.
Ważne pytanie – czy ma Pani uznane kwalifikacje zawodowe tutaj? Bo jeśli jeszcze nie to b2 będzie zdecydowanie potrzebne do takiego uznania (poza innymi dokumentami), ponieważ pielęgniarka jest zawodem medycznym i reglamentowanym (tak jak i np. lekarze, psychoterapeuci, czy też prawnicy). Jest to tzw. Nachweis über Deutschkenntnisse auf einem bestimmten Sprachniveau. W przypadku pielęgniarki poziom B2 wystarczy.
Tutaj można jeszcze poczytać o reszcie dokumentów:
https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/de/dokumente-antragstellung.php#